Varlık Dergisi’nin 15 Mart 1957 tarihli 450. sayısının son sayfasında yer alan “OKUYUCULARIMIZLA BAŞBAŞA” başlıklı bölümde okuyuculardan gelen sorular, yorumlar, eleştiriler ve derginin bunlara cevapları var.
Mehmet Vehbi GÜRSES sormuş: “Şahsi kütüphaneniz yok olursa ilk satın alacağınız on kitap hangileri olacak? diye bir anket açacağınızı söylemiştiniz, bir hayli önce. Mayk Hammerlerle yalnız çıplak kadın vücudu teşhir ederek genç dimağları zehirleyen roman ve dergilerin piyasayı doldurduğu şu günlerde böyle bir soruşturmayı faydalı bulmuyor musunuz?”
Cevapta imza yok ama muhtemelen Yaşar Nabi Nayır da şöyle cevap vermiş: “O anket sorusunu yazar arkadaşlarımızdan bir kısmına dağıtmıştık. Tek birinden bile cevap alamadık. O zaman bu soruya cevap vermenin güçlüğünü düşünerek vazgeçmek zorunda kaldık.”
Sorunun güçlüğü ortada ama 65 yıl sonra Parşömen olarak biz tekrar sormak istiyoruz: “Şahsi kütüphaneniz yok olsa ilk satın alacağınız on kitap hangileri olurdu?”
“Şahsi kütüphaneniz yok olsa ilk satın alacağınız on kitap hangileri olurdu?” sorusunun bitmez tükenmez cevapları var. Bu tür anket/soruşturmalar ‘neleri almadığınızı’ da gösterdiği için doğal olarak yıkıcı bir taraf da taşıyor. Çok sevdiğimiz, bize tesir etmiş eserler zaten ‘bizde’dir, onları yeniden davet etmenin manası yok aslında ve onlar parayla “satın alınmaz” diyebilirim. Edebiyatta ‘bizde’ olması değerli; ‘bende’ olsaydı, ‘köle’ anlamını da beraberinde getirirdi! Tavsiye de netameli bir durum, yoksa tavsiye edilebilir. Yok olmuş bir şahsi kütüphaneyi yeniden inşa etmek için seçilecek on kitap içinde ‘roman’ öyle ferah bir yer bulamazdı sanırım. ‘Zamanım olsaydı daha kısa yazardım’ diyenler daha değerli. Şöyle mi desek: ‘Değer verdiğimiz birisinin okumasından hicap duymayacağım bazı eserler’. Öyle diyelim.
Dede Korkut Hikâyeleri
Sait Faik Abasıyanık, “Bütün Öyküleri”
Dante, “İlahi Komedya”
Bertrand Russel, “Aylaklığa Övgü”
Erich Fromm, “Özgürlükten Kaçış”
Oscar Wilde, “Reading Zindanı Baladı” (Çev. Tozan Alkan)
W. Shakespeare, “Soneler” (Çev. Talât Sait Halman)
Ritsos, “Bütün Şiirleri”
Nâzım Hikmet, “Bütün Şiirleri”
F. G. Lorca, “Bütün Şiirleri”