Varlık Dergisi’nin 15 Mart 1957 tarihli 450. sayısının son sayfasında yer alan “OKUYUCULARIMIZLA BAŞBAŞA” başlıklı bölümde okuyuculardan gelen sorular, yorumlar, eleştiriler ve derginin bunlara cevapları var.
Mehmet Vehbi GÜRSES sormuş: “Şahsi kütüphaneniz yok olursa ilk satın alacağınız on kitap hangileri olacak? diye bir anket açacağınızı söylemiştiniz, bir hayli önce. Mayk Hammerlerle yalnız çıplak kadın vücudu teşhir ederek genç dimağları zehirleyen roman ve dergilerin piyasayı doldurduğu şu günlerde böyle bir soruşturmayı faydalı bulmuyor musunuz?”
Cevapta imza yok ama muhtemelen Yaşar Nabi Nayır da şöyle cevap vermiş: “O anket sorusunu yazar arkadaşlarımızdan bir kısmına dağıtmıştık. Tek birinden bile cevap alamadık. O zaman bu soruya cevap vermenin güçlüğünü düşünerek vazgeçmek zorunda kaldık.”
Sorunun güçlüğü ortada ama 64 yıl sonra Parşömen olarak biz tekrar sormak istiyoruz: “Şahsi kütüphaneniz yok olsa ilk satın alacağınız on kitap hangileri olurdu?”
Şahsi kütüphanenin yok olması kulağa çok trajik geliyor. Yok olmasa bile genişleyip daralması, değişip dönüşmesi şart. Pek çok kez bir kısım kitapla vedalaşmak gerekiyor. Asla vazgeçilmeyecek olanlar var elbette ve sayısı onun üstünde. ‘İlk on’ların değişmez olduğundan da kuşkuluyum ama sil baştan bir kütüphane kuracak olsam bugün alabileceğim on kitabı listeledim.
1. Moby Dick – Herman Melville: Moby Dick’in yaşama tutunma arzusunu hatırlamak için, bir büyük roman olduğu için.
2. Sefiller – Victor Hugo: İsyanı ve vicdanı hatırlamak için, bir başka büyük roman olduğu için.
3. Parasız Yatılı – Füruzan: Nasıl öykü yazılır hatırlamak için, çocuğun öğretmen olup annenin artık hastanede çalışmadığını hayal etmek için.
4. Uçurtmalar – Romain Gary: Direnmeyi unutmamak için, direnme biçimlerini düşünmek için.
5. Yenişehir’de Bir Öğle Vakti – Sevgi Soysal: Kavağın devrilişine doğru koşmak için.
6. Denizden Yansıyan – Joseph Conrad: Joseph Conrad olduğumu hayal etmek için.
7. Bütün İsimler – Jose Saramago: Ölülerin ve dirilerin peşine düşmek için, Saramago’nun tüm kitaplarını seçemediğim için.
8. Dost – Vüsat O. Bener: Nasıl öykü yazılır unutmamak için, Havva’nın keçe saçlarını hatırlamak için.
9. Kumkurdu – Asa Lind: Her akşam oğluma bir öykü okumak, kumkurduna inanmak için.
10. Sevda Sözleri – Cemal Süreya: Şiir olmadan kütüphane, Sevda Sözleri olmadan şiir eksik kalacağı için.