Bugünlerde 75. yılını kutlayan Varlık Dergisi’nin 15 Mart 1957 tarihli 450. sayısı geçti elimize. Derginin son sayfasında “OKUYUCULARIMIZLA BAŞBAŞA” başlıklı bir bölümde okuyuculardan gelen sorular, yorumlar, eleştiriler ve derginin bunlara cevapları var. İlginç bulduk, paylaşmak istedik. Aşağıya bu bölümden birkaç soruyu ve derginin cevaplarını koyduk. Virgülüne dokunmadan, olduğu gibi.
Kullandığınız kelimelerin büyük bir kısmında uygunluk olmadığı halde dilbigisi kitabı bir “ses uyumu”dur tutturmuş gidiyor. Bu hususta sizin fikriniz nedir? Öğretmen Azmi ÖZDEMİR
Öğretmen olduğunuza göre bilmeniz gerekirdi. Gramer derslerinin okullardan kaldırıldığı sıralarda yetişmiş olduğunuz anlaşılıyor. Ses uyumu ancak Türk aslından gelme türkçe kelimelerde görülür. Tabi arapça, farsça veya frenk dillerinden dilimize geçmiş kelimelerde bu kural yürümez. Yalnız halkımız bu çeşit kelimeleri de çok kere bozarak ses uyumu kuralına uygun bir kılığa sokar.
***
1 Mart tarihli sayınızda Dağlarca’nın Anlarda isimli bir şiiri çıktı. Bu şiir gerçekten bir sanat değeri taşıyor mu, yoksa şairin sanat muhitindeki otoritesi mi sizi bu şiirine derginizde yer vermeye zorladı? Kahraman VURAL
Bu çeşit sorulara bir kaç kere cevap verdik bu sütunlarda. Sanat alanında kendini kabul ettirmiş, ustalık derecesine yükselmiş sanatçıların yazıları sanat dergilerince, değer hükmüne gidilmeden yayınlanır. Her büyük sanatçının her eseri başarılı olmıyabilir, ya da denediği yenilik bir çıkmaz olabilir. Ama her büyük şairin imzasını attığı bir yazıyı yayınlamak -tabi kanun çerçevesi içinde- bir görevdir.
***
Dostoyevskinin sözünü ettiğiniz eserinin “Aşağılıklar” veya “Aşağılık adamlar” adı altında dilimize çevrilmesini teklif ediyorum. Kore: İ. BAŞARA
Tâ Kore’den kitabımıza ad düşünüp bildirmek zahmetine katlandığınız için sağ olun. Yalnız “Aşağılıklar” sözü yerici bir sözdür. Yazar sözünü ettiği insanların ayak altında kalmış olsalar da hiçbir zaman aşağılık saymayı aklından geçirmemiştir. Tam tersine bütün eseri bu çeşit insanlara acımakla doludur. O yüzden teklif ettiğiniz ad esere yaraşmıyor. Bu vesile ile kitabın yayınlanması, çevirinin bitmemiş olması yüzünden geri kaldığı için okuyucularımızdan özür dileyeceğiz.
***
Şahsi kütüphaneniz yok olursa ilk satın alacağınız on kitap hangileri olacak? diye bir anket açacağınızı söylemiştiniz, bir hayli önce. Mayk Hammerlerle yalnız çıplak kadın vücudu teşhir ederek genç dimağları zehirleyen roman ve dergilerin piyasayı doldurduğu şu günlerde böyle bir soruşturmayı faydalı bulmuyor musunuz? Mehmet Vehbi GÜRSES
O anket sorusunu yazar arkadaşlarımızdan bir kısmına dağıtmıştık. Tek birinden bile cevap alamadık. O zaman bu soruya cevap vermenin güçlüğünü düşünerek vazgeçmek zorunda kaldık.
***
Sanatçıların eserlerini daha iyi anlıyabilmemiz için hususi hayatlarını bilmek lâzım. Siz de buna kani misiniz? Halil BALKANLIOĞLU
Pek değiliz. Sevdiğimiz insanların yaşayışlarını merak ettiğimiz gibi sevdiğimiz sanatçıların da yaşayışları bizde ilgi uyandırır. Bunları öğrenmek isteyişimiz o yüzdendir. Yoksa eserlerini anlayışımız üzerinde bu hayat bilgisinin öyle pek etkisi yoktur. Biz eserin bağımsız bir bütün olduğuna inanıyoruz.